හිටු පිම්මේ යන ඔටු රේස්

පිවිසුම:

ඔටු රේස් ගැන උනන්දුවක් පවතින මේ කාල වකවානුවෙ, ඩුබායිහි වෙසෙන දරුවන් දැක බලාගන්නට පැමිණි මට ඒ ගැන කරුණු හොයන්නට හිතුණා. ඒවා ලියලා ඔබලාත් එක්ක බෙදා හද ගත්තොත් මා මෙහෙ ඉන්න දින කිහිපය වඩාත් අර්ථවත් කර ගන්න හැකිවේය කියලා හිතලයි, ආයෙත් 'පුලිනතලාව' ට ගොඩ වෙන්න හිතුවෙ කලෙකින්.
(ගොඩක් ලියන කොට හැබැයි, සැත්කම කරපු පැත්තෙ අත නම් තවම රිදෙනවා) 

වර්තමානයේ 'ඔටු රේස්' සඳහා විශාල මුදල් ත්‍යාග සහ වටිනා මෝටර් රථ ජයග්‍රාහකයින්ට පිරිනැමුණත් ඉතිහාසයේ ලියැවී ඇති ඔටු රේස් සඳහා තරඟ වැදුණවුන්ගේ කතාවන්හි ඩිරාම් ලක්ෂ ගණන් ඔට්ටු තබා නැත. 'කාන්තාරයේ නෞකාව'යන විරුදාවලියෙන් ඔටුවා පිදුම් ලබන්නේ මැද පෙරදිග වාසීන්ගේ වාණිජ සංස්කෘතිය  මෙන්ම ඈත අතීතයට දිවෙන ප්‍රවාහණ සංස්කෘතියේද ඔටුවා අනිවාර්යය අංගයක් වූ බැවිනි. වාලුකා කාන්තාරයන්හී පැවැති දැඩි කර්කශ බව තෙල් බලෙන් සීඝ්‍ර ලෙස සංවර්ධනයන්ට භාජනය වුණු මැද පෙරදිග රටවල දැන් දක්නට නොලැබෙයි. අහස සිඹින උස් ගොඩනැගිලි, සුඛෝපභෝගී යාන වාහන මෙන්ම නොයෙකුත් සැප සම්පතින් අනූන ඩුබායිහි ඉතිහාසය එතරම් ඈතට විහිද යන්නේ නැත.

 මැද පෙරදිග රටවල විසූ අරාබි ජාතිකයින් අරාබි අර්ධද්වීපයේ ආදිවාසී අහිකුණ්ටික ගෝත්‍රවලින් පැවත එන්නන්ය. අරාබි බස කතා කරන මෙම ගෝත්‍රික වාසීන්ව පාලනය කරනු ලැබුවේ පාලක පවුල්වලින් තෝරාගනු ලැබූ 'ෂේක්' කෙනෙකු විසිනි. පැවත ආවාවූ ප්‍රධාන ගෝත්‍ර දෙක වූයෙ බනියාස් සහ කවාසිම් යන නම් වලින් හැඳින්වෙන ගෝත්‍රය්න්ය. බනියාස් ගෝත්‍රය අබු ඩාබි සහ ඩුබායි වල පදිංචි වූ අතර කවාසිම් ගෝත්‍රය සාජා හා රසල් කයිමා වල පදිංචි වූහ. සංචාරක හෝ අහිකුණ්ටික ගෝත්‍රවල ජනතාව 'බෙඩුවින්' හෝ 'බෙඩූස්' යනුවෙන්ද හඳුන්වනු ලැබිණි. ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ගය වූයේ ඔටුවන්, එළුවන් හා බැටළුවන් පාලනයයි. දේශගුණ විපර්යාසයන්ට අනුව තමන් සන්තකේ සිටින සතුන් දක්කාගෙන තැනින් තැන ඇවිද ගිය මෙම ජනකොටස් වල ජීවිත යැපුණේ මෙම සතුන්ගෙනි. එදිනෙදා දිවිපෙවෙතට අවශ්‍ය කිරි මෙන්ම ආහාරද, ඇඳුම් හා වාසස්ථානද උපයා සපයා සකසා ගත්තේ ඔවුන් සතු එකම වත්කම වූ සතුන් විකිණීමෙන් හා සත්ව නිෂ්පාදන (කිරි, මස්, සත්ව සම් හා සතුන්) අලෙවියෙනි. වර්තමානයේ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ලෙස හැඳින්වෙන කොටසේ පදිංචි වූ ජන කොටස් මුලින් සඳහන් කළ එඬේර ජනවර්ගයට වඩා වෙනස් ජීවන වෘත්තීන්හි නියැළුණහ. අරාබියානු ගල්ෆ් මුහුදු තීරයේ සිය සත්ව කොටස්ද රැක බලාගනිමින්  ධීවර කර්මාන්තය, මුතු කිමිදීම, වාණිජ්‍යය යන වෘත්තීන් වලද යෙදුණහ. 

කෙසේ වෙතත් මෙම ජන කොටස්වලින් පැවත ගෙන ආ අරාබි ජාතිකයන් රාජ්‍ය බලවතුන්ගේ එකඟතාවන් හා සාකච්ඡාවන්හි ප්‍රථිඵලයක් ලෙස එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ලෙස නම් කොට පිළි ගැණුනේ 1971 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් දෙවෙනිදාය. එමරාති සතකින් සමන්විත වූ මෙමෙ අ රාජ්‍යයේ එම ප්‍රදේශ හත; අබු ඩාබි, ඩුබායි, සාජා, ආජ්මාන්, උම් අල් කුවෙයින්, රස් අල් කයිමා සහ ෆුජෙයිරා නම් වෙයි.  

ආසියානු මහද්වීපයෙහි වර්ග කිලෝ මීටර් 80,000ක් පමණ වූ මෙම රට කටාර්, සෞදි අරාබිය මෙන්ම ඕමාන් රාජ්‍යය දේශයන් සීමා කොට පිහිටා ඇත. 

සංක්‍රමණිකයින් ලක්ෂ ගණනකට රැකියා සපයා දී සංවර්ධනය වන රටවල්වලට ආර්ථික හයියක් ලබා දෙන ඩුබායි හි හා අනෙකුත් අරාබි රාජ්‍යයන්හි ඉතිහාසය සමග ඔටුවන්ද අරාබි ජාතිකයින්ද අත අත නෑර යන ගමනකි. තාක්ෂණය කෙතරම් දියුණු වුවත්, නවීන පන්නයේ සුපිරි මෝටර් රථ තිබුණත් ඔවුන් තවමත් තමන්ගේ ඓතිහාසික ගමන් සහකරුවා හෝ වාහනය අමතක කරන්නට සූදානම් නැත. 

ඔටු ධාවන තරඟ පවත්වන්නේ ඔටුවන්ට කෙරෙන සැලකීමක් හා කෘතවේදීත්වය දැක්වීම බව ඔවුන් දරන මතයයි.

සමහර බෙඩුවින් ගෝත්‍රවල මනමාලියට මනාලයාගෙන් දෑවැද්ද ලෙස පිරිනැමුණේද ඔටුවන්ය. එසේම වාර්ෂිකව ඉස්ලාම් භක්තිකයින් විසින් පුණ්‍ය කර්මයක් ලෙසට ආගමික ස්ථානයන්ටද ඔටුවන් පුදනු ලබයි. ඔටු රේස් පවත්වන කාලයන්හිදී බොහෝ ඔටු හිමිකරුවන් විසින් ඔටුවන්ගේ ගෙලෙහි කහ දියර තවරා ගරුත්වයට ලක් කෙරෙයි. මනාලියකට සේ සලකයි.

මෙවර පැවැත්වෙන ඔටු දිවීමේ තරන්නගයට ඔටුවන් 11,000ක් පමණ සහභාගි කරවන්නට නියමිතය. මෙම ඔටුවන්ද ගෝත්‍ර දෙකකට අයත් වෙයි. 'ඩ්‍රොමෙඩරි' නම් වූ අරාබි සම්භායකින් පැවත එන ඔටුවන්ට ඇත්තේ එක මොල්ලියකි. ආසියානු සම්භවයකින් පැවත එන 'බැක්ට්‍රියන්' නම් වූ ඔටු විශ්ෂේශයට මොල්ලි දෙකක් ඇත. 

අරාබි සංස්කෘතියෙහි ඔටුවන්ට හැම වසරකම අළුතින් නමක් තැබීමද එකතර සම්ප්‍රදායකි. එක වසරැති ඔටුවෙක් 'හෙවර්' යනුවෙන් මුලින් නම් කර දෙවෙනි වසරේදී එම ඔටුවාම 'ෆටීම්' ලෙසින් නක් කරයි.වසර තුනක් ගත වෙද්දී 'හජ්' යන නමින් පුදනු ලැබෙයි. වර්තමානයේ ඔටුවන් ප්‍රාවහනය සඳහා යොද නොගැණුනත් වාර්ෂිකව පවත්වන ධාවන තරඟයන්ට නම් ඔවුන්ගේ සහභාගීත්වය අනිවාර්යය.

දැනට 75 වන වියෙහි පසුවන සලිම් ඔබෙයිද් පවසන්නේ ඔහු 1961 සිට ඔටු රේස්වලට සහභාගි වන බවයි.

" මම මුලින්ම ඔටු රේස් වලට සහභාගි වුණේ 1961 දී.ඒ අමතක නොවෙන දවස. මම විවාහ වුණෙත් එදා. එදා මට තෑග්ග හැටියට ලැබුණෙ රුපියල් සීයක් විතරයි. ඒකත් දුන්නෙ රේස්වලට සහභාගි වුණු අනෙක් පස්දෙනාගෙන් රුපියල් විස්ස ගානෙ එකතු කරල. අනෙක ඒ දවස් වල පොඩි උත්සව අවස්ථාවලදි අපි ඔටු රේස් තියනව අහල පහල අය එකතු වෙලා. එතකොට තරඟය දිනුව කෙනාට ලැබුණෙ, රට ඉඳි කූඩයක් හරි පලතුරු කුඩයක්. ඒත් අද තත්ත්වෙ ඊට වඩා බොහොම වෙනස්. ලක්ෂ ගණන් මුදල් හා සුපිර් කාර්. ඒ තරඟ පවත්වන්නේ ශේක් තුමාගේ අනුග්‍රහයෙන්. ඒ වගෙම දැන් රේස් නරඹන්නට තෙන විදේශිකයින්ගේ සහභාගීත්වයද වැඩියි. එය දැන් එමීර් රාජ්‍යයේ ජාතික ක්‍රීඩාවක් බවට පත්වෙලා.

 මට ඒ දවස් වල හිටියෙ ඔටුවො දෙන්නයි. ඒ දෙන්නගෙන් අපේ පවුලට යැපෙන්න පුළුවන් කම තිබුණා. දැන් මට ධාවන ශූරී නිරෝගී ඔටුවන් 40 ක් ඉන්නවා. 1971 එමීර් රාජ්‍යය නම් කෙරුණට පස්සෙ අනෙක් සියල්ලටම වගෙ ඔටු රේස් වලටත් යහපත් කාලයක් උදා වුණා. පාලකයින්ගේ අනුග්‍රහයෙන් රේස් සංවිධානය වුණා. එය එමීර් රාJ‍යයට අයත් රටවල් හතේ සාමය හා සහජීවනය ශක්තිමත් කිරීමේ අරමුණින් තමයි, අද කාලේ බොහෝ රේස් පවත්වන්නෙ."

ඔටු ධාවන තරඟවලට ඕනෑම කෙනෙකුට ඔටුවන් යෙදවිය හැක. සහභාගිවිය හැක. ශේක්වරුන්ට මෙන්ම සාමාන්‍ය ජනතාවටද, විදේශිකයින්ටද සහභාගි වීමට අවස්ථාව ඇත. අරාබි ජාතිකයින්ගේ මතය වන්නේ ඔටුවන් සතු වීමද හොඳ රැකියාවක් බවයි. 

එනිසාම ගල්ෆ් රටවල ව්‍යාපරිකයන් සහ ඔටු හිමියන් මෙම තරඟ සඳහා පෙරට වඩා උනන්දුවක් දක්වන බව පෙනේ. 1980 වර්ෂය වන විට හටගත් තරඟකාරීත්වය නිසා ජොකියන් ලෙසට දකුණු ආසියානු රටවලින් දරුවන්ද නීති විරොදී සංක්‍රමණ ජාවාරමෙන් අරාබිකරයට ගෙන එනු ලැබිණි. එහෙත් මානව හිමිකම් සංවිධානවල මැදිහත් වීම් සහ බලපෑම් නිසා ඒ සඳහ විකල්පයක් සෙවීම කඩිනමින් සිදුවිණි. කෙසේ හෝ ළම ජොකියන් යොදවා ඔටු රේස් පැවැත්වීම 2005 දී තහනම් කෙරිණි. 

 මෑත කාලයේදී, බොහෝ විට එමිරාති ජොකියන් රේස් සඳහා ඉදිරිපත් වන නැඹුරුවක් දක්නට ලැබුණු අතර නවතම ප්‍රවණතාවය වන්නේ ජොකියන් ලෙස රොබෝ වරුන් යෙදවීමයි. මෙම රොබෝවන්ව දුරස්ථ පාලක යන්ත්‍රයකින් ක්‍රියා කෙරෙනු ලබයි.

බොහෝ බෙඩුවින් ජාතිකයින් සිතන්නේ ඔටුවන් ඔවුන්ගේ ජීවිතයට ඉතා සම්බන්ධ ප්‍රාණීන් ලෙසටටයි. වැලි කතර තුළ පවතින කටුක දේශගුණික තත්ත්වයන්ට මුහුණදෙමින්, ඔරොත්තු දෙමින් ඔටුවන් අරාබි ජනතාවගේ ළඟම හා හිතවත්ම මිතුරා ලෙස ශතවර්ෂ ගණනාවක් පැමිණ ඇත.

ඔටුවන් පිළිබඳව සුවිශේෂී පර්යේෂණ කොට ආචාර්ය උපාධියක් ලද ලුලු ස්කිඩ්මෝර් ගේ මතය අනුව ජලය නොමැති පරිසරයක ජලය නොමැතිව බොහෝ දිනක් ජීවත්විය හැකි එකම සතා ඔටුවාය. කාන්තාර වැනි පරිසරයන්හි ඉතාම අඩු ජල පරිභෝජනයකින් ඔටුවන්ට කල් ගෙවිය හැක. නිදසුනක් වශයෙන් හරකුන් මුව ගැටෙන හැම තණකොළයක්ම උලා කෑවද ඔටුවන් තණකොළ ඒ තරමට උලා කන්නේ නැත. ඔටුවාගේ උස නිසා ඒ උසින් ඇති ගස්වල කොළද ඌ ආහාරයට ගනු ලබයි. ඔටුවාට අනෙක් සතුන්ට වඩා වේගයෙන් දිය පානය කළ හැක. පැය විසි හතරකට අඩු කාල සීමාවකදී ඔටුවෙකුට වතුර ලීටර් 180ක් පානය කළ හැකිවීම අනෙක් සතුන්ට නොමැති වරප්‍රසාදයකි.

ඔටුවන්ගේ තවත් විස්මය දනවන ජෛවවිද්‍යාත්මක ගුණයක් වන්නේ ජල හිගයන්ට මුහුණ දීමට ඇති ශක්‍යතාවයි. ඔටුවෙකුට සති දෙකක් වතුර නොමැතිව ජීවත් විය හැක. එහෙත් සති දෙකක් ජලය නොමැතිව සිටීම මිනිසුන්ට නම් මෙය අනිවාර්යයෙන් මරණය කැඳවන කාරණයකි.

මෙයට විද්‍යාත්මක හේතුව ගැන ඔබට සිතිය හැකිද? ඔටුවන්ගේ රුධිරනාලිකාවන්ට ඒවායේ පවතින ඝනත්වයට වඩා 240%ක් ප්‍රසාරණය විය හැක. එසේම ඔවුගේ රුධිර සෛල ඉතාමත් කුඩා මෙන්ම සිහින්ය. එනිස ඔවුන් විජලනය වුවත් රුධිර සංසරණය නවතින්නේ නැත. තවත් අතෙකින් ඔවුන් මුත්‍රා බැහැර කරන්නේද ඉතා ස්වල්ප වශයෙනි. දවසකට දෙවරක් පමණකි. සාන්ද්‍රණයෙන් අධික ඔටු මුත්‍රා මුහුදු වතුරට වඩ දෙගුණයකින් ලවණ සංයුතියකින්ද යුක්තය.